Năm 2023, “Shift Shock” nổi lên như một yếu tố chính khiến nhân sự thế hệ Z (Gen Z) cảm thấy không hài lòng và quyết định rời đi. Và xu hướng này đã tăng lên vào đầu năm 2024.
“Shift Shock” là gì?
Cùng với các xu hướng gần đây (Quiet quitting, Lazy girl jobs, Quiet ambition and Productivity theater), “Shift Shock” đã nổi lên như một yếu tố chính khiến nhân sự thế hệ Z (Gen Z) cảm thấy không hài lòng và quyết định rời đi.
“Shift Shock” là khái niệm chỉ cảm giác khi nhân viên bắt đầu một công việc mới và nhận ra rằng vị trí đó hoặc công ty đó khác xa với tưởng tượng của bạn (dù là ngạc nhiên hay tiếc nuối). Định nghĩa này được đưa ra bởi Kathryn Minshew, Giám đốc điều hành của nền tảng tìm kiếm việc làm The Muse.
Cảm giác này xuất phát từ sự không nhất quán giữa bản mô tả công việc & công việc thực tế tạo nên một sự “sốc văn hóa” làm cho người đi làm cảm thấy vỡ mộng & thất vọng với công việc. Và đây chính là lý do khiến nhiều người thuộc thế hệ Gen Z và Millennials tìm kiếm cơ hội khác.
Nguyên nhân gây ra “Shift Shock”
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến “Shift Shock” trong công việc. Một trong số đó là sự khác biệt về văn hóa và giá trị của các công ty khác nhau. Mỗi công ty có một cách làm việc riêng, mục tiêu và giá trị khác nhau, và nhân viên cần thích nghi với điều này khi chuyển công ty. Sự thay đổi về quy trình làm việc và công nghệ cũng có thể gây ra “Shift Shock” cho nhân viên, đặc biệt là đối với nhóm nhân sự Gen Z, người đã trưởng thành trong một môi trường kỹ thuật số phát triển nhanh chóng.
Bên cạnh đó, các nguyên nhân dưới đây cũng gây ra Shift Shock:
- Mô tả công việc không chính xác: Nhiều nhà tuyển dụng có xu hướng mô tả nhiều khía cạnh tốt đẹp của công việc mà không đề cập đến những khó khăn hay thách thức. Điều này khiến nhân viên mới có thể cảm thấy thất vọng khi thực tế công việc không như họ mong đợi.
- Thông tin về văn hóa công ty không đầy đủ: Nhân viên cần được cung cấp đầy đủ thông tin về văn hóa công ty để có thể đánh giá xem môi trường làm việc đó có phù hợp với mình hay không.
- Hành vi không lịch sự từ các quản lý: Thái độ thiếu tôn trọng từ cấp trên có thể khiến nhân viên cảm thấy bị tổn thương và mất tinh thần. Nghiên cứu của The Muse, gần 80% nhân viên thuộc thế hệ Z và Millennial đã trải qua môi trường làm việc “toxic” ít nhất một lần.
Tác động của “Shift Shock” đến sự ra đi của nhân sự Gen Z
Nhóm nhân sự Gen Z, gồm các nhân viên sinh sau năm 1997, có thể bị tác động tiêu cực bởi “Shift Shock”. Với sự trưởng thành trong một môi trường kỹ thuật số và sự quen thuộc với công nghệ, Gen Z thường mong đợi môi trường làm việc linh hoạt, sáng tạo và tiến bộ. Khi họ phải thích nghi với một môi trường làm việc truyền thống hoặc không phù hợp với giá trị cá nhân của họ, “Shift Shock” có thể làm cho họ cảm thấy không hài lòng và không hứng thú với công việc mới.
Điều này có thể dẫn đến sự rời đi của nhân sự Gen Z, khi họ tìm kiếm một môi trường làm việc phù hợp với mong muốn và giá trị cá nhân của mình. Báo cáo từ The Muse cũng cho biết rằng 41% nhân viên Gen Z sẽ tìm kiếm việc mới nếu gặp phải “Shift Shock”, và 48% có suy nghĩ quay lại công việc cũ nếu cảm nhận rõ “sốc văn hóa” khi chuyển đổi công ty.
Biện pháp HR để giảm thiểu tình trạng nhân sự rời đi do “Shift Shock”
Để giảm thiểu “Shift Shock” cho nhân sự Gen Z, bộ phận Nhân sự (HR) đóng vai trò quan trọng trong việc tạo dựng môi trường làm việc phù hợp và thu hút. Dưới đây là một số giải pháp mà HR có thể thực hiện:
Trung thực hơn với ứng viên
- Cung cấp thông tin đầy đủ và chính xác về công việc, văn hóa công ty, cả những thách thức và lợi ích.
- Tránh vẽ ra một bức tranh hoàn hảo không đúng thực tế.
- Tạo cơ hội cho ứng viên tương tác với nhân viên hiện tại để có cái nhìn thực tế hơn về môi trường làm việc.
Xây dựng môi trường làm việc tích cực
- Xử lý các hành vi thiếu tôn trọng từ quản lý và môi trường làm việc độc hại.
- Khuyến khích văn hóa công ty cởi mở, tôn trọng và hỗ trợ lẫn nhau.
- Tổ chức các chương trình đào tạo về quản lý và giao tiếp hiệu quả
Nâng cao trách nhiệm của quản lý
- Xử lý các hành vi thiếu tôn trọng và tạo môi trường làm việc độc hại.
- Đào tạo kỹ năng quản lý cho cấp trên để xây dựng môi trường tích cực.
- Loại bỏ những quản lý có hành vi sai trái, ảnh hưởng đến nhân viên.
Thúc đẩy đa dạng và công bằng
- Áp dụng chính sách đa dạng trong tuyển dụng và phát triển nhân sự.
- Đảm bảo sự công bằng trong trả lương và thăng tiến.
- Tổ chức các hoạt động tuyên truyền và giáo dục về sự bao gồm và tôn trọng sự khác biệt.
Tăng cường sự linh hoạt trong công việc
- Xem xét áp dụng chính sách làm việc từ xa phù hợp với Gen Z.
- Cung cấp công cụ và hỗ trợ cần thiết cho nhân viên làm việc hiệu quả từ xa.
- Duy trì kết nối và tương tác giữa các thành viên trong nhóm làm việc.
Thích ứng và đổi mới
- Luôn cập nhật xu hướng mới và sẵn sàng thay đổi để đáp ứng nhu cầu của Gen Z.
- Lắng nghe phản hồi của nhân viên và cải thiện môi trường làm việc.
- Tạo văn hóa doanh nghiệp cởi mở, sáng tạo và hỗ trợ lẫn nhau.
Việc giảm thiểu “Shift Shock” không chỉ là trách nhiệm của HR mà còn là cơ hội để doanh nghiệp thể hiện sự linh hoạt và thích ứng với xu hướng mới. Bằng cách đầu tư vào việc tạo dựng môi trường làm việc phù hợp cho Gen Z, doanh nghiệp có thể thu hút và giữ chân nhân tài, đồng thời thúc đẩy sự phát triển bền vững trong tương lai.
Các công ty đã áp dụng thành công biện pháp giảm thiểu “Shift Shock”
Có một số công ty đã áp dụng thành công các biện pháp giảm thiểu “Shift Shock”. Ví dụ, Google đã tạo ra một môi trường làm việc linh hoạt và khuyến khích nhân viên tham gia vào quá trình ra quyết định. Họ cũng đầu tư vào việc đào tạo và phát triển cá nhân, giúp nhân viên mới thích nghi với môi trường làm việc mới.
Công ty Zappos cũng đã thành công trong việc giảm thiểu “Shift Shock” bằng cách tạo ra một môi trường làm việc sáng tạo và khuyến khích sự tham gia của nhân viên. Họ cũng thực hiện các hoạt động hướng nghiệp để giúp nhân viên mới thích nghi với quy trình làm việc và giá trị của công ty.
Tạm kết
“Shift Shock” có thể gây ra tác động tiêu cực đến sự hài lòng và tâm lý của nhân viên, đặc biệt là đối với nhóm nhân sự Gen Z. Tuy nhiên, thông qua việc áp dụng các biện pháp giảm thiểu “Shift Shock”, các công ty có thể giúp nhân viên mới thích nghi nhanh chóng và duy trì ổn định trong công việc mới. Việc tạo ra một môi trường làm việc linh hoạt và khuyến khích tham gia của nhân viên cũng là một yếu tố quan trọng để giảm thiểu “Shift Shock” và duy trì tài nguyên nhân sự quan trọng này.