Không giống như “Blue Collar Workers” (lao động chân tay) và “White Collar Workers” (lao động trí óc), “New Collar Workers” là thế hệ lao động mới nổi lên trong thời đại công nghệ, và là làn sóng nhân sự mới tái định hình thị trường lao động.
“New Collar Workers” là ai?
“New Collar Workers” là thuật ngữ mới mô tả những lao động sở hữu tay nghề cao (kỹ năng cao, chuyên môn sâu trong lĩnh vực cụ thể) và họ đạt được mức lương trên thang trung bình, nhưng không nhất có bằng đại học. Họ lựa chọn học tập các chương trình dạy nghề, học việc, tự học qua các lớp đào tạo trực tuyến…và tập trung vào lĩnh vực thiết yếu cho thị trường lao động như kỹ thuật, công nghệ, thẩm mỹ và chăm sóc sức khỏe. Các nhân vật đại diện cho thế hệ nhân sự này là Bill Gates, Jack Dorsey, Steve Jobs…
Theo đó, nếu “Blue Collar Workers” là tầng lớp lao động tay chân, không qua đào tạo bằng cấp, “White Collar Workers” là tầng lớp tri thức, có bằng cấp, làm công việc văn phòng thì “New Collar Workers” là lực lượng nhân lực mới có những đặc điểm giao thoa của 2 tầng lớp trên.
Nguồn gốc của “New Collar Workers”: Xuất phát từ nhu cầu mới cho thị trường lao động
“New Collar Workers” được khởi xướng bởi Ginni Rometty, cựu CEO của tập đoàn IBM, vào năm 2016.
Là lãnh đạo của một tập đoàn công nghệ hàng đầu, Ginni nhận thấy sự bất cập giữa kiến thức được giảng dạy trong trường đại học và nhu cầu thực tế của doanh nghiệp. Nhu cầu về kỹ năng thực tế và kinh nghiệm liên quan ngày càng cao, dẫn đến sự thiếu hụt nguồn nhân lực phù hợp.
Nhận thức được vấn đề này, Ginni nảy ra ý tưởng về lực lượng lao động mới, không bó hẹp trong khuôn khổ “cổ cồn trắng” hay “cổ cồn xanh” truyền thống. Lực lượng này được gọi là New Collar, tập trung vào những người sở hữu kỹ năng chuyên môn cao và khả năng thích ứng nhanh với môi trường làm việc năng động.
Để thức tế ý tưởng này, IBM bắt đầu thay đổi cách thức tuyển dụng. Họ tập trung vào kinh nghiệm thực tế và năng lực cụ thể của ứng viên thay vì chỉ yêu cầu bằng cấp. Các mô tả công việc được viết lại để phản ánh nhu cầu thực tế của doanh nghiệp, mở ra cơ hội cho những người có khả năng nhưng không có bằng cấp phù hợp.
“New Collar Workers” không chỉ là một xu hướng tuyển dụng mới, mà còn là sự thay đổi trong tư duy về nguồn nhân lực. Đây là lời kêu gọi cho sự hợp tác giữa doanh nghiệp và các trường đào tạo để tạo ra nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động trong tương lai.
Vì sao “New Collar Workers” phổ biến?
Sự xuất hiện của lực lượng lao động New Collar là kết quả của những biến chuyển mạnh mẽ trong bối cảnh việc làm và giáo dục hiện nay. Dưới đây là một số lý do chính:
Nhu cầu về kỹ năng chuyên môn cao
- Sự bùng nổ của công nghệ, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI), đã tự động hóa nhiều công việc truyền thống. Tuy nhiên, nó cũng tạo ra nhiều ngách lĩnh vực mới đòi hỏi kiến thức và kỹ năng chuyên môn cao.
- Doanh nghiệp cần những nhân viên có khả năng học hỏi nhanh và thích ứng cao để đáp ứng nhu cầu thay đổi liên tục của thị trường.
Thay đổi trong mô hình giáo dục
- Mô hình giáo dục truyền thống tập trung vào kiến thức lý thuyết đang dần được thay thế bởi mô hình tập trung vào kỹ năng.
- Mô hình mới giúp người học thu nạp kiến thức và ứng dụng vào thực tế nhanh hơn, phù hợp với nhu cầu của thị trường lao động.
- Điều này mở ra cơ hội phát triển cho cả người trẻ và người lớn tuổi muốn chuyển sang ngành nghề mới.
Bằng cấp không còn là yếu tố quyết định
- Theo báo cáo của Accenture, hiện tượng “lạm phát” bằng cấp đang khiến thị trường lao động kém hiệu quả.
- Nhiều công việc không yêu cầu bằng đại học nhưng vẫn yêu cầu bằng cấp.
- Nhiều nhà lãnh đạo doanh nghiệp như Elon Musk (Tesla) và Tim Cook (Apple) đã đặt nghi vấn về sự cần thiết của tấm bằng đại học.
Xu hướng đào tạo nghề
- Nhiều công ty tự mở chương trình đào tạo nghề cho riêng mình hoặc hợp tác với trường học để trang bị cho sinh viên kỹ năng cần thiết cho công việc.
- Mô hình này giúp người lao động có thể vào làm việc ngay sau khi hoàn thành quá trình học.
Ví dụ điển hình
IBM đã loại bỏ yêu cầu bằng cử nhân cho hơn nửa vị trí tuyển dụng vào năm 2021.
Chương trình The IBM Apprenticeship Program với hơn 25 vị trí ngành nghề đã tuyển dụng hàng nghìn học viên tốt nghiệp.
Oscar Anaya là ví dụ điển hình cho thành công của lực lượng New Collar. Không có bằng đại học, nhưng anh đã được tuyển dụng vào IBM nhờ kỹ năng và kinh nghiệm thực tế.
Sự phát triển của lực lượng New Collar phản ánh làn sóng mới trong thị trường lao động. Kỹ năng và kinh nghiệm thực tế đang được coi trọng không kém cạnh, thậm chí là hơn cả hình thức bằng cấp.
Đặc điểm nổi bật của “New Collar Workers”
Năng lực chuyên môn
Đào tạo bài bản: New Collar Workers được trang bị kiến thức và kỹ năng chuyên môn thông qua các chương trình đào tạo ngắn hạn, tập trung vào các lĩnh vực thiết yếu cho thị trường lao động hiện nay như công nghệ thông tin, kỹ thuật số, marketing, thiết kế, v.v.
Khả năng đáp ứng nhu cầu thực tế: Nhờ được đào tạo sát với nhu cầu thực tế của doanh nghiệp, New Collar Workers có thể nhanh chóng hòa nhập vào môi trường làm việc và bắt tay vào thực hiện công việc hiệu quả.
Tính linh hoạt
Trẻ trung và năng động: New Collar Workers thường thuộc thế hệ Millennials và Gen Z, với tinh thần trẻ trung, năng động và ham học hỏi.
Khả năng thích ứng cao: Họ dễ dàng thích ứng với môi trường làm việc mới, công nghệ mới và xu hướng thị trường thay đổi nhanh chóng.
Sẵn sàng học hỏi: New Collar Workers luôn chủ động tìm kiếm cơ hội học hỏi và trau dồi kiến thức mới để nâng cao năng lực bản thân.
Tự tin và độc lập
Tự tin vào bản thân: New Collar Workers có niềm tin vào năng lực và giá trị của bản thân.
Tinh thần làm việc độc lập: Họ có khả năng tự chủ trong công việc, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao mà không cần sự giám sát hay hỗ trợ quá nhiều.
Sáng tạo và dám thử thách: Họ không ngại thử thách, sẵn sàng đưa ra ý tưởng mới và giải pháp sáng tạo cho các vấn đề.
Linh hoạt và đa dạng
Khả năng làm việc đa lĩnh vực: New Collar Workers có thể làm việc trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ công nghệ, kỹ thuật số, sáng tạo đến marketing, bán hàng, dịch vụ khách hàng, v.v.
Khả năng chuyển đổi: Họ có khả năng chuyển đổi giữa các vai trò và thích ứng với môi trường làm việc đa dạng.
Nhờ những đặc điểm nổi bật này, New Collar Workers đang dần trở thành lực lượng lao động chủ lực trong thị trường lao động hiện đại.
Doanh nghiệp được gì khi đón đầu làn sóng nguồn nhân lực mới này
Sở hữu đội ngũ nhân viên có kỹ năng thực tế cao: New Collar Workers có khả năng áp dụng kiến thức vào thực tế một cách hiệu quả, giúp giải quyết các vấn đề công việc nhanh chóng và hiệu quả.
Đội ngũ có sự tập trung vào kết quả: New Collar Workers luôn hướng đến mục tiêu hoàn thành tốt công việc và mang lại lợi ích cho doanh nghiệp.
Tinh thần trách nhiệm cao: New Collar Workers có ý thức trách nhiệm cao trong công việc, luôn nỗ lực để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Giải pháp cho bài toán thiếu hụt nhân lực: New Collar Workers giúp doanh nghiệp giải quyết bài toán thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng cao trong bối cảnh thị trường lao động cạnh tranh gay gắt.
Tiết kiệm chi phí: Doanh nghiệp có thể tiết kiệm chi phí tuyển dụng và đào tạo khi tuyển dụng New Collar Workers vì họ đã được trang bị kỹ năng cần thiết cho công việc.
Nâng cao năng lực cạnh tranh: Nhờ sở hữu đội ngũ nhân viên năng động, sáng tạo và có kỹ năng cao, doanh nghiệp có thể nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường.
Việc đón đầu làn sóng New Collar Workers mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững trong thời đại mới.
Doanh nghiệp cần làm gì để bắt kịp xu hướng và khai thác tiềm năng nguồn nhân lực mới này?
Loại bỏ yêu cầu bằng cấp (trừ một số trường hợp đặc biệt)
Xem xét lại yêu cầu bằng cấp trong mô tả công việc. Chỉ nên yêu cầu bằng cấp trong những lĩnh vực bắt buộc như luật, tài chính, y tế. Đối với những lĩnh vực này, hãy nêu rõ bằng cấp cụ thể cần thiết cho vị trí.
Giám đốc điều hành Gannon-Jones khuyên các nhà tuyển dụng: “Nếu bạn đang băn khoăn về việc loại bỏ yêu cầu bằng cấp, hãy tự hỏi: Liệu có những cách khác để ứng viên có thể trang bị kiến thức phù hợp cho vị trí này không?” Chẳng hạn, nhiều kỹ sư phần mềm có bằng khoa học máy tính, nhưng ứng viên cũng có thể có được kỹ năng đó thông qua các chương trình lập trình chuyên sâu. Do đó, bằng cấp không phải là yếu tố tiên quyết.
Tập trung vào kỹ năng cần thiết cho công việc
- Liệt kê rõ ràng các kỹ năng cần thiết cho vị trí, đây là những yếu tố then chốt để đánh giá ứng viên.
- Không nên đưa những kỹ năng “có thì tốt” vào mô tả công việc, bạn có thể tìm hiểu thêm về những kỹ năng này trong buổi phỏng vấn.
- Mô tả chi tiết các năng lực quan trọng đối với tổ chức của bạn, ví dụ như khả năng hợp tác, tính chuyên nghiệp và tinh thần đồng đội.
Đánh giá năng lực thực tế của ứng viên
Thay vì chỉ dựa vào học vấn hay kinh nghiệm trước đó, hãy đánh giá ứng viên dựa trên năng lực và kỹ năng thực tế của họ. Điều này giúp bạn tìm được những nhân viên phù hợp nhất với yêu cầu công việc.
Tạm kết
Bằng cách áp dụng những chiến lược này, các doanh nghiệp và HR có thể tiếp cận với nguồn nhân lực tiềm năng “New Collar Workers”, những người sở hữu kỹ năng chuyên môn cao và khả năng thích ứng nhanh chóng, góp phần vào sự phát triển bền vững của tổ chức.
